شیر برقی پنوماتیک وسیلهای است که در صنعت، جریان گازها و مایعات را کنترل میکند. عملکرد شیر پنوماتیک بدین صورت است که جریان سیال، یعنی آبی که قرار است در سیستم توسط پمپها به چرخش درآید، به شیر میرسد و در این قسمت شیر برقی پنوماتیک مسیر عبور جریان را قطع و وصل میکند.شیر پنوماتیک، شیری است که با وارد کردن نیرو، میتواند جهت حرکت سیال را تغییر داده یا جریان آن را کنترل کند. این شیرها در دو نوع دستی و برقی ساخته شدهاند. نوع دستی آن دیگر مانند گذشته کاربرد ندارد و شیرهای پنوماتیک برقی به دو صورت عمل میکنند: در حالت اول، شیر بدون هوا جریان سیال را کنترل میکند. در حالت دوم، شیر هر نوع سیالی را با جریان هوا کنترل میکند و معمولا به آن شیرهای محرک پنوماتیک میگویند. در ادامه این مطلب از سایت پایا هیدرولیک جم با انواع شیرهای پنوماتیک برقی آشنا خواهیم شد.
همچنین ارائه خدمات تعمیر پمپ هیدرولیک به صورت کاملا تخصصی توسط مهندسین مجرب و با سابقه در شرکت پایا هیدرولیک انجام میپذیرد.
طرز کار شیر برقی پنوماتیک
پیش از نصب شیرهای پنوماتیکی باید بدانید هنگامی که جریان برق به داخل این شیرها ورود پیدا میکند، نیروی الکتریکی به مکانیکی مبدل خواهد شد. این کار با بهره گیری از سیستم خاصی که در این محصولات تعبیه شده است انجام میشود. با این کار شیر میتواند فرآیند مورد نیاز برای چرخیدن، باز و بسته کردن مسیر هوای فشرده شده را به انجام برساند.
به طور کلی میتوان گفت شیرهای برقی قادرند به شکل دو راهه و یا سه راهه عمل کنند. به عبارت دیگر جریانی که به بویین شیرهای برقی وارد میشود، فرآیند قطع و یا وصل را انجام میدهد. در این صورت هوای فشرده شده مد نظر از طریق یکی از راهها یا مسیرهای مشخص شده از قبل، خارج میشود. گفتنی است در هنگام نصب شیرهای پنوماتیکی هنگامی که شیر به صورت دو راهه باشد، سیستم مذکور به صورت کامل، باز یا بسته است. اما در شیرهای سه راهه، پس از بازشدن شیر، هوای فشرده داخل شیر، از دو خروجی به بیرون راه مییابد.
کاربرد شیر برقی پنوماتیک
اهمیت و کارایی شیرهای برقی پنوماتیکی، در اصل در شرکتها و ارگانهای مختلف عیان میشود. زمانی که لازم است در وقتهای مشخص شدهای جریان هوای فشرده شده قطع شود تا تولید محصولات به خوبی انجام شود. لازم به ذکر است که ایجاد کوچکترین و یا جزییترین مشکل و یا عیبی در نصب شیرهای پنوماتیکی و عملکرد آن، سیستم تولید را دچار نقص میکند. همچنین سبب میشود که محصولات از رده خارج شوند. توجه داشته باشید که از این شیرها نمیتوان در جهت قطع و یا وصل کردن بعضی گازهای استفاده کرد. به طور مثال این گازها میتوانند اکسیژن، نیتروژن و غیره باشند.
همانطور که در ابتدا مقاله اشاره کردیم شیرهای برقی پنوماتیک در صنعت به عنوان شیری است که با کمک نیروی الکتریکی کار میکند. بدین ترتیب میزان جریان هوا را در یک سیستم پنوماتیک فرآیندی قطع، وصل و یا تنظیم میکند. شیر برقی پنوماتیک به یک مکانیزم بویین برقی متصل است که قطع و وصل کردن جریان هوا و کنترل آن را بر عهده دارد. توجه داشته باشید هنگامی که به بوبین یک ولتاژ خاص وارد میشود، یک میدان مغناطیسی ایجاد میشود. درنتیجهی این میدان مغناطیسی نیرویی به یک آرمیچر یا یک پیستون وارد میشود که این نیرو باعث ایجاد تغییراتی میشود. شیرهای برقی پنوماتیک بر اساس کاربردی که در صنعت دارند میتوانند دارای دو و یا سه پورت باشند.
انواع شیر برقی پنوماتیک
در اغلب صنایع برای کنترل جریان ورودی و خروجی از شیرهای پنوماتیک استفاده میشود. شیرهای برقی پنوماتیک دارای انواع مختلفی هستند. انواع شیرهای برقی پنوماتیک که در صنعت کاربرد دارند عبارتاند از: شیرهای 2/2,3/2,5/2 و 5/3. پرمصرفترین شیر، شیر 5/2 تک بوبین میباشد. دلیل پرکاربرد بودن این مدل از شیرهای برقی پنوماتیک، این است که میتوان به کمک آن، جریان هوا به سمت سیلندر را قطع و وصل کرد یا عمل جک پنوماتیک را انجام داد.
علاوه بر دسته بندی انواع شیرهای پنوماتیک به صورت بالا، نوع دیگری از دسته بندی نیز برای شیرهای پنوماتیک برقی وجود دارد. در این دستهبندی، شیرهای برقی پنوماتیک بر اساس تعداد دریچهای که دارند تقسیمبندی میشوند.
تقسیمبندی شیرهای پنوماتیک برقی بر اساس تعداد دریچه عبارت است از:
دریچه با عملکرد مستقیم
دریچه هدایتکننده
دریچه دوطرفه
شیر برقی پنوماتیک
ساختار انواع شیر پنوماتیک برقی
از زمانی که سرعت و دقت شیرهای پنوماتیک دستی توان پاسخگویی به نیازهای بشر را نداشت، تولید انواع شیرهای پنوماتیک برقی توسعه بیشتری یافت. در ساختمان داخلی انواع شیرهای پنوماتیک برقی، یک آهنربای الکتریکی وجود دارد که جریان سیالات را کنترل میکند. ممکن است این شیرها در هنگام قطعی جریان، به صورت باز یا بسته عمل کنند. با برقرارشدن جریان الکتریکی، در سلونوئید شیر، خاصیتی آهنربایی ایجاد میشود که بوبین شیر را به سمت خود جذب میکند. با تغییر ولتاژ این جریان الکتریکی، میتوان میزان باز و بسته بودن بوبین را کنترل و به دنبال آن، شدت جریان سیالات را مدیریت کرد.
همچنین امکان کنترل از راه دور در انواع شیر پنوماتیک برقی وجود دارد. بر اساس همین قابلیت، شیرهای پنوماتیک برقی کاربرد زیادی در سیستمهای کنترلی دارند. در ادامه مطلب قصد داریم با انواع شیرهای پنوماتیک برقی آشنا شویم.
انواع شیرهای پنوماتیک برقی
در حال حاضر برای پاسخگویی به مصارف گوناگون، انواع شیر برقی پنوماتیک با کاربردهای متفاوتی تولید میشوند. شیرهای پنوماتیک برقی اکثرا در دامنه 24 تا 220 ولت عمل کرده. به همین علت مدلهای زیادی از آن ساخته شده است. امروزه انواع شیرهای پنوماتیک برقی در صنایع مختلفی مثل صنایع داروسازی، صنایع غذایی، صنایع شیمیایی و نفت و گاز مورد استفاده قرار میگیرند.
شیر برقی پنوماتیک یک سوکننده
این شیرها باعث جریان سیال به یک سمت میشوند اما از بازگشت آن جلوگیری میکنند. شیرهای یک سوکننده در جلوگیری از بازگشت جریان در خط لوله کاربرد دارند. برای مثال در صورتی که جریان به داخل کمپرسور یا پمپ بازگردد، خرابی و ایراد در سیستم به وجود خواهد آمد. بنابراین از شیرهای یک سو کننده استفاده میشود تا چنین اتفاقی پیش نیاید.
شیر پنوماتیک برقی کنترل فشار
یکی دیگر از انواع شیرهای پنوماتیک برقی، شیرهای کنترل فشار هستند که فشار سیالات را کنترل میکنند. این شیرها با توجه به مصارف گوناگون، شکلهای مختلفی دارند.
یکی از انواع شیر کنترل فشار، در محدود کردن فشار سیال مورد استفاده قرار میگیرد. علت استفاده از این نوع شیر کنترل فشار، کنترل فشار مخزن و افزایش ایمنی در سیستمهای پنوماتیک است.
یک مدل دیگر از شیرهای کنترل فشار، شیر تنظیم کننده است. این شیر در سیستمهایی به کار میرود که به فشار ثابت نیاز است. این نوع شیر با کنترل نوسان فشار سیال، فشار ثابتی در سیستم ایجاد میکند.
یکی دیگر از انواع شیر کنترل فشار، شیرهای تابع فشار هستند. زمانی که در سیستم فشار تغییر زیادی میکند، صدای هشداری تولید میکند که اپراتور باید متوجه شود و برای تعمیر آن اقدام کند.
شیر پنوماتیک کنترل جریان
یکی دیگر از انواع شیرهای برقی پنوماتیک، شیرهای کنترل جریان سیال هستند. این شیر روی خط لوله نصب شده و جریان سیالات را کنترل میکند. در شیرهای جریان باز، جریان به شکل کامل برقرار میشود و در صورت افزایش ولتاژ وارد شده به دو سر سلونوئید، میزان جریان سیال کمتر خواهد شد. اما در شیرهای جریان بسته، با افزایش ولتاژ وارد شده به سلونوئید، جریان سیال افزایش پیدا میکند.
شیر پنوماتیک قطع و وصل جریان
یکی دیگر از انواع شیرهای پنوماتیک برقی، شیر قطع و وصل جریان است که قطع و وصل جریان را انجام داده و کاربرد زیادی دارد. این عمل از طریق تغییر جهت جریان سیال یا قطع کامل آن، با توجه به شرایط مورد نظر انجام میشود.
نامگذاری انواع شیر پنوماتیک برقی
اساس نامگذاری عددی انواع شیر پنوماتیک برقی به حالت، ورودی و خروجیهای شیر بستگی دارد. مثلا شیر 3/5 (5 به 3 بخوانید) دارای 3 حالت و 5 ورودی و خروجی است. عدد سمت راست تعداد حالتهای شیر را نشان داده و عدد سمت چپ تعداد ورودی و خروجی را مشخص میکند.
انواع شیرهای پنوماتیک برقی
در هنگام استفاده از شیرهای برقی پنوماتیک، به 6 نکتهی مهم زیر توجه داشته باشید:
اگر شیر برقی دارای دو پورت ورودی و خروجی باشد، بدین معنی است که شیر به صورت تکحالته است و تنها به صورت قطع و وصل عمل میکند.
شیرهای برقی پنوماتیک در مقایسه با شیرهای مکانیکی و یا دستی عملکرد بهمراتب محدودتری دارند. به همین دلیل در هنگام استفاده از این شیرها باید دقت بیشتری داشته باشید تا بتوانید از این توان محدود بیشترین استفاده را بکنید.
برای انتخاب سایز شیر پنوماتیک باید به اندازهی قطر پیستون سیلندر پنوماتیک توجه داشته باشید.
شیرهای برقی پنوماتیک در سایزهای 3/8 و 3/4 اینچ نیز تولید شدهاند. این شیرها کمتر در سیستمهای پنوماتیکی مورد استفاده قرار میگیرند و کاربرد به مراتب محدودتری دارند.
شیرهای برقی پنوماتیک که برای کنترل جهت به کار برده میشوند، با توجه به نوع نصب به دو صورت شیر کنترل جهت خطی یا کتابی و شیر کنترل جهت ISO تولید میشوند. اگر شیرهای برقی پنوماتیک از نوع ISO باشند، برای نصب این شیرها نیاز به بلوکه زیرشیری متناسب با سایز شیر است.
شیر برقی پنوماتیک یکی از شیرهای پرکاربرد در صنعت است. این شیر در صنایع مختلفی چون داروسازی، صنایع غذایی، صنایع شیمیایی و داروسازی مورد استفاده قرار میگیرد.
نتیجهگیری
شیرهای برقی پنوماتیک ازجمله مهمترین و پرکاربردترین شیرها در صنایع مختلف هستند. این شیرها نسبت به شیرهای دستی و مکانیکی کاربرد راحتتری دارند.(برای درک تفاوت شیرهای پنوماتیکی برقی و دستی، میتوانید مقالهی مربوط به آن را مطالعه کنید.) به همین دلیل است که در حال حاضر در صنعت از این دسته شیرها بیشتر استفاده میشود. شیرهای برقی پنوماتیک دارای انواع مختلفی هستند. به همین دلیل شما باید با توجه به مشخصات الکتریکی نوع متناسب با کاری که مد نظرتان است را انتخاب کنید.
خدمات پایا هیدرولیک جم
در این مطلب با انواع شیرهای پنوماتیک برقی آشنا شدیم و عملکرد هر یک از آنها را بررسی کردیم. شیرهای پنوماتیک یکی از قطعات پرکاربرد هستند که در هر صنعتی یافت میشود. شرکت پایا هیدرولیک جم با سالها تجربه موفق در زمینه طراحی و تعمیر انواع شیر پنوماتیک برقی میتواند نیاز مشتریان عزیز خود را برطرف کند. این شرکت با گردآوری تیمی متخصص و با تجربه قادر است هرگونه خدماتی را در این زمینه ارائه کرده و رضایت هموطنان خود را جلب کند. به همین جهت میتوانید وارد سایت پایا هیدرولیک جم شوید و با کارشناسان این مجموعه تماس بگیرید.
بیشتر بخوانید.
عملکرد شیرآلات پنوماتیکی چگونه است؟
شیرالات پنوماتیکی از شیر برقی الکترومکانیکی برای لغزش قرقره استفاده میکنند.
پارامترهای مورد نیاز برای سنجش شیرهای پنوماتیکی چیست؟
فشار عملیاتی یا دامنهی فشار واسطهی عملیاتی ظرفیت یا ضریب جریان نرخ چرخه زمان پاسخ ولتاژ مجاز کویل